Մի քարի պատմություն

Հունիսի 28-ին համացանցում հայտնվեց մի տեսանյութ, թե ինչպես է մի երիտասարդ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում կռանով քարե սալ ջարդում: Ավելի ուշ պարզվեց, որ քարը ղարաբաղյան պատերազմի տարիներին Աղդամի պաշտպանական շրջանի հրամանատար, Ադրբեջանի ազգային հերոս Ալլահվերդի Բաղիրովին նվիրված սալաքարն է, որը տեղափոխել են Ստեփանակերտ ու ջարդել:

Ալլահվերդի Բաղիրովի մասին հայ հասարակությունը մասնավորապես գիտի իր ընկերոջ՝   1991թ. արցախյան պատերազմի տարիներին Ասկերանի պաշտպանական շրջանի  հրամանատար, Արցախի հերոս, ԱՀ «Մարտական խաչ» 1–ին աստիճանի շքանշանակիր Վիտալի Բալասանյանի հետ հարցազրույցներից ու ֆեյսբուքյան գրառումներից: Բալասանյանն աղդամեցի Բաղիրովին, ում հետ ծանոթ էր նաև մինչ պատերազմը, ներկայացնում էր միայն դրական լույսի ներքո.  «Պատահել է, որ մեր տղաները վիրավորվել ու հայտնվել են իրենց կողմում, կապավորս տեղեկացրել է ինձ այդ մասին, ես կապ եմ հաստատել Ալլահվերդիի հետ ու նա միանգամից վերադարձրել է մեր վիրավորներին, չի թողել բանը հասնի նրան, որ մեր մարդկանց սպանեն… Մեր ծանոթությունն ու շփումը, միանշանակ, օգուտ է բերել եւ ինձ, եւ իրեն: Հարյուրավոր հարցեր ենք լուծել այդ օրերին: Չեմ ուզում ասել «պատանդներ», բայց այն մարդկանց, ովքեր այս կամ այն պատճառով անցած էին լինում հակառակորդի տարածք, առանց խնդրի կարողանում էի հետ բերել»:

1.5 օր Հովտաշենում

Հովտաշենն ասես նույն Աղդամն է, որտեղ մարդիկ են ապրում ու այդքան տխուր չէ պատկերը )  Հարթավայրային է )) Մի քիչ անսովոր ու հաճելի է քայլել նման ուղիղ փողոցներով )

Շաբաթ-կիրակիս որոշեցի անցկացնել Հովտաշենում,  ընկերոջս մոտ` ընկեր Դոլուխանյանի: Սեպտեմբերից պատմություն է դասավանդում` Հովտաշենի ու հարևանության գտնվող էլ ավելի փոքր Նոր Սեյսուլանի երեխեքին (90 աշակերտ, ընդհանուր դպրոց է):

Գյուղը հետաքրքիր է նրանով, որ այստեղ խոսում են և՛ Արցախի,  և՛ Հայաստանի շրջանների բարբառներով  ու իրար շատ լավ հասկանում են, երբեմն միախառնվում են բարբառները: Ինչպես հուշում է Նոր Սեյսուլան անվանումը, գյուղի որոշ բնակիչներ  Սեյսուլանից են (նաև հարևանությամբ գնտվող Յարիմջայից): Սեյսուլանը հիմա  չեզոք գոտում գտնվող ավեր-անբնակ գյուղ է:

Ստեփանակերտից մի հիսուն կիլոմետր կլինի,   Նոր Մարաղայից սկսած, երբ մայրուղուց ձախ ես թեքվում, սկսվում է անասֆալտ ու գյուղական ճանապարհը: Միանշանակ, հին Պազիկը այդ 15 կիլոմետրը շատ ավելի դժվար է տանում, քան մնացած 35-ը: Սակայն այդ 15 կիլոմետրանոց ճամփան կարելի է դրախտային համարել, համեմատած Արցախի մյուս գյուղական ճանապարհների հետ ))

Արդեն Հովտաշենում, Լուսանկարը արված է Պազիկից )) 

Խոխեքը

Խոխոցը լուսանկարներն եմ տեղադրում այստեղ:

շարքային Աթայանին շատ քիչ է մնացել՝ մի քանի օր: Սուրոյի իջնել-բարձրանալու ինքնաշեն գրաֆիկը: Սաղ իրար է խառնվել )

Չուգուն

 32 ու փայտե պրոտեզ, հետևում՝ ոչինչ, փուչություն պարզապես

Ընկերոջս տեսակցելու էի գնացել, երբ առաջին անգամ հոսպիտալում տեսա Չուգունին: Ծառայակիցների հետ եկել էր հարևան անկողնում պարկած երիտասարդ սակրավորին տեսակցելու:

-Ծնկից ցա՞ծր է,- հարցրեց Չուգունը:
-Հա՛,- ժպտաց սպան
-Ոչինչ, իմը ավելի վատ է, բայց ամեն ինչ անում եմ՝ պատ եմ շարում, ավտո եմ քշում…
-Մեխանիկա՞ է,- ընդհատեց սպան:
-Հա՛, մեխանիկա է:
-Իմը ավտոմատ է,- նորից ժպտաց սպան:
-Հա, այ այդպես, չմտածես շատ,- մեջ ընկան Չուգունի ընկերները:
-Չեմ մտածում, պարզապես…  իմ ականն էր,- գլուխ քաշ գցեց սպան:
-Դե, եղբայր, մեր գործն այ այդպես է, չեն գնահատում… -ասացին այցի եկած սպաները, - Չուգունին՝ Դավիթին, գիտես երևի…
-Լսել եմ, - կրկին ժպտաց երիտասարդ սպան:

Սպաները հեռացան, հաջող անելիս նկատեցի, որ Չուգունի ձեռքից պակասում է երկու մատ:  Մնացինք երեքս՝ ընկերս, ես ու անդամահատ սպան: Ընկերս պատմեց, որ այցելուն հայտնի սակրավոր Չուգունն է, ով հայտնի է իր պնդաճակատությամբ ու կեսնունակությամբ:

Էկզիստենցիալ խմբագրություն

Գրական թերթի խմբագրությունում էի։ Չգիտեմ, թե ոնց եմ այստեղ հայտնվել, առհասարակ: Խմբագիրն ակնոցավոր, պատկառելի կնճիռներով, պատկառելի բեղմորուքով հայտնի, սիրված ու հեղինակավոր մի անձնավորություն էր: Ուզում էր ինչ-որ դիտողություն անել երևի, բայց կարծես պատեհ րոպեի էր սպասում: Խմբագրության աղջիկներից մեկից թեյ խնդրեց, մինչև բուն թեմային անցնելը:

-Արսեն…

-Այո, պարոն Ասլամիզիրյան, լսում եմ ձեզ,- ժպտացի:

-Վաղու՞ց եք գրում:

-Դե… մի երկու տարի կլինի…

-Շատ բարի…

Թեյը ձեռքին վեր կացավ ու քայլեց դեպի պատուհանը:

-Գիտե՞ք, Արսեն ջան… երիտասարդ եք… բայց պիտի սովորեք քննադատություն ընդունելը…

-Լսում եմ,- դեմքիս ժպիտ գծագրեցի: «Ի՞նչ է ուզում, ճպպացրու դեմքիս, մեծ տղա եմ»,- մտածեցի:

-Օրինակ… ինչու՞… Այ, մեր տաղանդավոր աղջիկը տեքստը այսպես է սկսել.  «Անսեռունակ, անկենդան, պողպատյա միատարր ճիչը մեղմիկ տժժոցին ճանապարհորդակցելով՝ քիչ մնաց սպաներ, և  ինձ տարան մորգ: Հետո ընկերներս եկան տուն մերոնց հաղորդելու, որ ինձ շատ են սիրել ու ցավում են ծաղիկ հասակում մեռնելու համար...»:- Ապա թեթև պաուզայից հետո հարցրեց,- նկատու՞մ եք։

-Ինչը՞:

-Այ խնդիրն այստեղ է,- մատը խորհրդավոր վեր տնկեց Ասլամիզիրյանը,- հիմա կփորձեմ բացատրել… Այս տեքստը միանգամից բեռնում է ու տանում…

-Դեպի ու՞ր:

-Դեպի էկզիստենցիալ հոգեթերապիա, Արսեն ջան:

- Դա ի՞նչ է:

Զեյթունաչյան

Job.am աշխատանքների որոնման գործակալության շնորհիվ տեղավորվեցի մի շինարարական ընկերությունում: Տաղտկալի թվեր ու տառեր լցնելով վորդերում ու էքզելներում, ձանձրացա: Երկու ամիս անց ուշացումներիս համար պետը իրերս հավաքելու հրաման տվեց: Էլի մնացի անգործ: Օրեր շարունակ մկնիկի անվակը ֆռռացնում էի Ֆեյսբուքներով ու էլի տարբեր զահրումարներով: Այնքան ֆռռացրի, մինչև մայրս ու տան մյուս անդամներն իմ առջև պայման դրեցին՝ ինտերնետային կապի համար մենք ավելորդ փող չունենք, գնա ինքդ գումարը մուծիր: Ստիպված էի նորից չոլերն ընկնել ու աշխատանք փնտրել: Ախր էդ զահրումար աշխատանքն էլ շատ քիչ է, լավն էլ ընդհանրապես չկա: Զինվորական հորեղբայրս հորդորում էր, որ բանակ մտնեմ՝ զամպատեխ:

Քահանան

Մեկ էլ՝ Նիկոլի հարվածը տեսա տեր Սարգիսի ծնոտին… չխկաց ծնոտը… 

Նոյեմբեր ամիսն էր: Փոքր հորեղբորս ծառայող որդուն ընկերների հետ մի օր տեսակցելու էինք գնացել: Վարորդը Նիկոլն էր, իսկ կողքիս՝ Կարենը: Պյատիգորսկյան շանսոնը խարխուլ ճանապարհի հետ մեկտեղ թափ էր տալիս մինչև սրտխառնոց:  Հետներն այդքան մոտ չեի, որ խնդրեի անջատեին, թարսի պես էլ դինամիկն ականջիս տակ էր. А любовь слепая Болью истезает. Пиковая дама Сдай свою игру…

Արդեն մթնշաղում էր, և մի պյատիգոսրկյան կատարողին հաջորդում էր մյուսը. В каждом сердце есть больная рана. В каждом сердце не стихает плач, Вышел на арену ресторана Наглухо обкуренный скрипач...